2021 11 26 zeil op akkerWe hebben voor eerst deze winter nachtvorst op de tuin gehad. Sommige groenten kunnen niet tegen lichte vorst. Zodoende heb ik bijvoorbeeld de Nieuw-Zeelandse spinazie afgedekt met een vliesdoek om vorstschade tegen te gaan.

Die mag je voor het oogsten eraf halen en daarna weer terugleggen. We oogsten al heel lang van de Nieuw-Zeelandse spinazie. Nu al 18 weken!

Deze week kunnen we ook palmkool gaan oogsten. Palmkool is zo'n beetje de Italiaanse versie van boerenkool. Je kan m ook heerlijk roerbakken. Op internet zijn veel recepten te vinden.

We kunnen nu ook topinamboer oogsten. Wat? topinamboer? Ook wel jeruzalem-artisjok genoemd. Tja, weet je nog niets. Goed, noemen we het aardpeer. Dat klinkt al minder ver weg. De plant is familie van de zonnebloem en krijgt ook lange stengels met kleine gele bloemetjes. Bij de wortels vormen zich in het najaar knolletjes. Van oorsprong groeit de aardpeer in Noord-Amerika. Hij is voor het eerst beschreven door de Franse ontdekkingsreiziger Samuel de Chaplin in 1605, die hem aantrof bij de Huron-indianen. De knol heeft slechts een dunne schil en schillen is niet nodig. De aardpeer kan rauw gegeten worden, bijvoorbeeld als salade. De smaak van de knol is lichtelijk zoet, notig en heeft iets van een artisjok. De witte of roze knollen verkleuren aan de lucht snel naar bruin. De aardpeer kan gekookt worden en zo gegeten. De kooktijd varieert van 10 minuten voor de kleine aardperen, tot 30 minuten voor de grote. Ook is het mogelijk de aardpeer na kort koken te bakken, net als aardappelen, al dan niet met toevoegen van kruiden, knoflook, etc.

Eenmaal uit de grond drogen de knollen snel uit en zijn daardoor in de koelkast hoogstens enkele dagen houdbaar. Voor het oogsten heb ik een strook van een meter breed uit gezet. Altijd vooraan beginnen met zoeken. Met de greep een hap grond uitnemen en die een stukje naar achteren, waar al gegraven is, omgooien. Zodat je geen grond gooit op waar nog geoogst moet worden. Graag ook de gehele breedte afzoeken.


Te oogsten


Aardpeer(knolletje): Staat vlak bij het afdakje/schommel. Daar vandaan naar links richting composthoop lopen. Zie bordje. Oogsten; vooraan beginnen. Met de greep een hap grond uitnemen en die een stukje naar achteren, waar al gegraven is, omgooien. Zodat je geen grond gooit op waar nog geoogst moet worden. Graag ook de gehele breedte afzoeken. Ongeveer 250 gram per volwassene.

Palmkool: Staat op rechter gedeelte. Links naast de boerenkool. Alleen de onderste grote bladeren plukken. Ongeveer 400 gram per volwassene.

Boerenkool: Staat rechts op de tuin. Onderste mooie bladeren plukken. Dan groeien de kleinere nog wat groter, Ongeveer 400 gram per volwassene.

Prei: Staat op het middelste gedeelte. Vlak bij de handpomp. Vooraan beginnen. Oogsten door met de spitvork de prei eerst los te steken. Dan onderaan vastpakken en uit de grond te trekken. Het mooie groen is ook prima om te eten! Ongeveer 200 gram per volwassene.

Winterpostelein; Bladgroente waar je goed een salade van kan maken. Staat in de kleine tunnelkas. Graag aan de buitenkant beginnen met oogsten. Voorzichtig tussen de rijtjes stappen! Je pakt met de ene hand wat blaadjes en met de andere snijd je onderaan de steeltjes door. Snijden dus en niet trekken s.v.p. Dan kan er nog weer nieuwe groeien. Ongeveer 100 gram per volwassene. Kasdeur altijd weer sluiten a.u.b.

Chinese kool: Staat op linker gedeelte, achteraan. Achter de groenselderij. Dit ras is een slank en open type. Oogsten door onder door te snijden. Richthoeveelheid: 1 Chinese kool per volwassene

Groenselderij: Staat achter de snijselderij, zie bordje. Is het zusje van de bleekselderij. Het is wat sterker van smaak dan de bleke variant. Groenselderij is rijk aan mineralen en vitaminen. Groenselderij is geschikt als smaakmaker en garnering van soepen, salades en stoofschotels. Oogsten door ruim onder de stelen, de plant door te snijden of door dikke stelen af te breken. Hoeveelheid; 1 per volwassene of los een aantal stelen.

Pastinaak. Staat links op de tuin. 30 meter naar achteren. Uitsteken met een spitvork. Ongeveer 300 gr per volwassene.

Knolselderij: Staat op linker gedeelte. Knol uitzoeken en dan met een groot mes ruim onder de knol door, de wortels doorsnijden. Dan knol aan loof uit de grond trekken. Richthoeveelheid: 1 per volwassene.

Nieuwe Zeelandse spinazie: Staat op linker gedeelte van de tuin, zie bordje vooraan. Is geen echte spinazie maar is qua smaak en gebruik ongeveer gelijk aan echte spinazie. Van Nieuw-Zeelandse spinazie oogst je zowel de volgroeide bladeren als de jonge stengel-toppen. Door het afsnijden, snoei je als het ware en gaat de plant zich alsmaar meer vertakken. Ongeveer 300 gram per volwassene.

Worteltjes: Staan op linker gedeelte. Met de spitvork naast de wortels in de grondsteken en de wortels iets los steken. Wortel onderaan bij t loof pakken en uit de grond trekken. Ongeveer 200 gram per volwassene.

Snijbiet: Staat links vooraan. Snijbiet oogst je zoals de naam al zegt; door te snijden. Je pakt met de ene hand een bosje blad en met de andere snijd je het blad onderaan af. Graag alle bladeren per plant snijden Niet te laag! Een paar cm. boven de grond. Er moeten nog groeipunten blijven, zodat weer nieuw blad kan groeien. Dan kunnen we nog weer een keer oogsten! Richthoeveelheid: Ongeveer 300 gram/volwassene.

Krulpeterselie: Staat op linkergedeelte. Paadje inlopen. Zie bordje. Oogsten door te snijden. Een bosje per volwassene.

Snijselderij: Staat op linkergedeelte. Paadje inlopen. Zie bordje. Oogsten door te snijden. Een bosje per volwassene.


Voor de liefhebber:

Groenlof: Staat links op de tuin. Achteraan. Links van de pastinaak. Kan je ook goed stamppot van maken, al la andijvie. Oogsten door met een mes de "krop" onder door te snijden. Hoeveelheid. 1 kleine per persoon. Grote voor 2 personen of meer personen. Zolang de voorraad strekt.

Rode Kool: Staat op het rechter gedeelte van de tuin. Zie bordje. Mooie kool uitzoeken en onderdoor snijden of knippen met snoeischaar. 1 kleine voor 1 persoons huishouding, een grote voor meerpersoons. Zolang de voorraad strekt.

Rucola: Staat links van de prei, achteraan. Planten zijn al groot. Oogsten door te snijden. Dan kan er nog weer nieuwe groeien. 1 bosje per volwassene.

Jan-Jaap Scholten