De grote tunnelkas verhuist elk jaar mee in de vruchtwisseling. Dat betekent dus dat de kas elk jaar wordt afgebroken. Afgelopen woensdag is met vereende krachten de folie van de kas afgetrokken. Fijn dat het plastic eraf is. Nu kunnen stormen de kas niet meer beschadigen. Twee jaar geleden was er in januari een verschrikkelijke storm. In het hele land was er veel schade en letsel. En er vielen zelfs doden. De schade op de Nieuwe Akker was ook aanzienlijk. De Yurt, die ik op de tuin had staan, ging op zijn kant en kapot en de grote tunnelkas werd door de wind plat gedrukt. Met verwrongen buizen als resultaat. Gelukkig bleken de meeste buizen en grondankers weer terug te buigen. En gelukkig had ik nog een paar reserve bogen liggen. Het plastic kwam er met een paar scheuren goed van af. Om te voorkomen dat dit weer een keer gebeurt halen we sindsdien het plastic voor het stormenseizoen begint eraf. In de kas staat Red Russian. Een Russische bladkool. Dit teel ik als experiment om later in de winter nog bladkool voor rauwkost te kunnen oogsten.

Om de groei toch nog wat aan de gang te houden hebben we een tunneltje over de “Russen” gemaakt.

De Nieuwe Akker werkt volgens de principes van de CSA. Community Supported Agriculture. Vrij vertaald; Gemeenschapslandbouw. De Gemeenschap, waar jij als oogstabonnementshouder deel van uitmaakt, steunt de tuinderij, op talloze manieren. Onder andere door te delen in het teelt risico en door een vast bedrag voor jou deel van de oogst vooruit te betalen. Het is dan goed om ook verslag te doen wat er met je geld gebeurt is. Hoe het gebruikt is en hoe de tuinderij er economisch voorstaat. Daarnaast is het goed om het afgelopen seizoen te evalueren. Wat ging goed, wat is goed bevallen en wat kan verbeterd worden. En wat heeft de Nieuwe Akker nodig om zich verder te ontwikkelen? Hoe krijgen we het voor elkaar om definitief op de huidige locatie te kunnen blijven? Belangrijke zaken voor de toekomst van de Nieuwe Akker. Daarom is er van 19:30- 22:00 uur op woensdag 29 januari een jaarvergadering om dit met elkaar te bespreken. Dus graag vastleggen in je agenda. Meer info over de locatie en agenda volgt nog. Weet je al dat je komt, dan graag een e-mailtje.

Eerder heb ik de CSA-conferentie 2020 genoemd. Deze is op zaterdag 11 en zondag 12 januari in Deventer. Deze conferentie wordt door CSA-tuinders, zoals ik, zelf georganiseerd. Om de toegangsprijs betaalbaar te houden doen we dit allemaal vrijwillig. Een 2 daagse conferentie voor slechts € 25,00 inclusief lunch en drinken. Dit kunnen we alleen voor elkaar krijgen door de goodwill van organisaties en hulp van vrijwilligers. Daarom mijn vraag. Heb je tijd om hieraan bij te dragen? Kan je op zaterdag 11 januari 1 of meer uurtjes helpen met praktische zaken zoals koffie en thee zetten, tafels en stoelen klaar zetten of andere hand en span diensten? Een gratis lunch en/of diner is dan inbegrepen. Omdat het een 2 daagse conferentie is met op zondag excursies, zijn er deelnemers die graag willen blijven overnachten. Dat zijn bijvoorbeeld tuinders uit België of leden van andere zelfoogsttuinen of studenten of......Dus als je een 1 of meerdere slaapplekken kan aanbieden zou dat mooi zijn. Een bed is niet perse noodzakelijk. Loges kunnen ook zelf een slaapmatje en slaapzak meenemen.

Deze week komen de spruiten erbij op het oogstmenu. De spruitenteelt op de Nieuwe Akker is er een met hobbels. De voornaamste oorzaak ligt in de aanwezigheid van de koolgalmug. Een zeer klein mugje van 1-2 mm groot. Die legt eitjes op de bladstelen, waar dan de larfjes uit komen. Die zuigen dan aan de plantdelen. De aantastingen resulteren in misvorming van de plant en slechte spruiten. De larven van de mug overleven via een pop in de grond en kruipen vanaf mei er weer uit om als mug eitjes af te zetten. Het afdekken van de planten met insectengaas helpt dus maar gedeeltelijk. Wat ook kan helpen is als er genoeg loopkevers zijn. Die eten de larven op. Ik ga voor volgend seizoen bestuderen hoe ik het aantal van deze kevers kan bevorderen. Door bijvoorbeeld de leefomstandigheden voor deze kevers zo aantrekkelijk mogelijk te maken of door deze kevers aan te kopen en uit te zetten. Er zijn wel goede spruiten te vinden, maar veel minder door de aantasting van de koolgalmug.

Er komen veel regenrijke dagen op ons af. Mocht je het parkeren met de auto op de parkeerplaats niet vertrouwen dan heb ik nog een andere optie voor je. Je mag je auto ook aan de rechterzijde van het weggetje parkeren.


Als je de auto met 2 wielen op de rand van het weggetje parkeert, kom je niet vast te zitten.

 

Te oogsten:

Spruiten: Staan rechts van de grote tunnelkas. Oogsten door mooie grote spruiten te zoeken en die van de stengel af te breken. De kleinere spruiten graag laten zitten. Die groeien nog groter. Ongeveer 200 gram per volwassene.

Schorseneren : staat gelijk links van de grote tunnelkas, vooraan. Er zijn 4 rijen. We beginnen met de linker en buitenste rij! Anders wordt het een zooitje. Je graaft aan de linkerkant, vlak naast de buitenste de rij een gleuf van ongeveer 40 cm diep. De grond die er uit komt dan aan de linkerkant van de gleuf leggen! Dan aan de andere kant van de rij, de spitvork vlak naast de schorseneer, loodrecht in de grond duwen en dan de wortel voorzichtig los maken en uit de grond trekken. Sommigen hebben vertakkingen. Ze zijn het best minstens een vinger dik, anders hou je weinig over na het schillen. .

Winterpostelein; Bladgroente waar je goed een salade van kan maken. Staat in de kleine tunnelkas, links. Graag links vooraan beginnen met oogsten. Voorzichtig tussen de rijtjes stappen! Je pakt met de ene hand wat blaadjes en met de andere snijd je onderaan de steeltjes door. Snijden dus en niet trekken s.v.p. Dan kan er nog weer nieuwe groeien. Ongeveer 100 gram per volwassene. Kasdeur altijd weer sluiten a.u.b.

Boerenkool of palmkool. Staat vlak bij de handpomp. Zie bordje. Alleen de onderste grote mooie bladeren plukken. Dan kunnen de kleinere nog wat groter groeien. Ongeveer 400 gram per volwassene.

Aardpeer: Staat vlak bij het afdakje/schommel. Daar vandaan naar links richting composthoop lopen. Zie bordje. Sommige mensen vergelijken het met oesters of artisjok met een lichte nootachtige smaak. Aardperen zijn ook, mits vers, rauw te eten en zijn dan lekker bros en krokant. Ze combineren goed met aardappels, worteltjes, vis en noten. Echter ook met prei, erwten, bonen en broccoli gaan ze fijn samen. Oogsten; Bij linker rij beginnen. Voorzichtig met een spitvork of greep ruim voor de stengel steken. En de knolletjes uit de grond halen. Waarschijnlijk zitten ze ook aan weerszijden onder het gras. Ongeveer 250 gram per volwassene.

Prei: Zie je vanaf de pomp wel staan. Oogsten door met de spitvork de prei eerst diep los te steken. Dan onderaan vastpakken en uit de grond te trekken. Het mooie groen is ook prima om te eten! Ongeveer 250 gram per volwassene.

Groenlof: Staat links achter de grote tunnelkas. Kan je ook goed stamppot van maken, al la andijvie. Buitenste blad ziet er soms lelijk uit, maar daaronder zit prima lof! Oogsten door met een mes de "krop" onder door te snijden. Hoeveelheid. 1 kleine per persoon. Grote voor 2 personen of meer personen.

Groenselderij: Staat rechts naast de boerenkool, halverwege. Achter de peterselie. Zie bordje. Is het zusje van de bleekselderij. Het is wat sterker van smaak dan de bleke variant. Groenselderij is rijk aan mineralen en vitaminen. Groenselderij is geschikt als smaakmaker en garnering van soepen, salades en stoofschotels. Oogsten door ruim onder de stelen, de plant door te snijden of door dikke stelen af te breken. Hoeveelheid; 1 per volwassene of los een aantal stelen.

Pastinaak: Op het rechter gedeelte van de tuin. Paadje van de bieten inlopen. Staan links naast de rode bieten. Ze hebben bruine roestplekken, maar die kan je er gewoon afschillen. Oogsten met een spitvork. Ongeveer 300 gram per volwassene.

Snijbiet: Staat rechts naast de prei. 20 meter naar achteren Snijbiet oogst je zoals de naam al zegt; door te snijden. Je pakt met de ene hand een bos blad en met de andere snijd je het blad onderaan af. Als je de buitenste bladeren te groot vindt, alleen de binnenste kleinere bladeren nemen. Graag alle bladeren per plant snijden Niet te laag! Een paar cm. boven de grond. Er moeten nog groeipunten blijven, zodat weer nieuw blad kan groeien. Dan kunnen we nog weer een keer oogsten! Richthoeveelheid: Ongeveer 350 gram/volwassene.

Rucola: Staat rechts op de tuin, vooraan. Oogsten door te snijden. Dan kan er nog weer nieuwe groeien. 1 bosje per volwassene.

Winterwortel: Staan rechts op de tuin. Vooraan. Met de spitvork naast de wortels in de grondsteken en de wortels iets los steken. Wortel onderaan bij t loof pakken en uit de grond trekken. De witte en gele wortels zijn ook lekker! Ongeveer 250 gram per volwassene. Jaarabonnement-houders mogen thuis een voorraadje aan leggen. 4 kg per volwassene is geen probleem. Draai het loof van de wortel, leg ze op een laagje zand in een kist, bak of emmer, bedek ze met een laagje zand en leg de volgende laag er bovenop. Eindig met een laag zand. De wortelen kun je tot vijf maanden in kisten op een droge, koele plek bewaren. Het zand is liefst geel maar ik gebruik zelf ook grond uit de tuin. Het zand moet licht vochtig zijn. Dus eventueel nat maken. Zorg dat er onder in de kist of emmer gaten zitten zodat teveel aan vocht weg kan. De kist koud wegzetten. Dat kan buiten onder een afdak zijn, maar kan net zo goed binnen. Wel moet je er dan voor zorgen dat je er een stuk gaas overheen legt, zodat er geen ongedierte bij kan. Muizen zijn dol op wortel.

Rode bieten: Staan op rechter gedeelte. Zie bordje vooraan. Paadje inlopen en dan na 30meter. Oogsten door biet uit de grond te trekken. 1 hele grote of 250 gram per volwassene.

Voor de liefhebber

Witlof-pennen(om thuis witlof te trekken) Staat links achter de grote tunnelkas, rechts van de groenlof. Steek een aantal witlof planten uit. Snij het loof vanaf 2 cm boven de wortel af. Ik kort alle wortels in op ongeveer 20 cm. Ik pak een emmer of grote bloempot en leg die op zijn kant. Ik leg een klein laagje aarde in de zijkant van de emmer/pot. En daarop een paar wortels en dan weer een laagje aarde. En dan weer wortels, en weer aarde. Totdat de emmer/pot vol is. Zorg ervoor dat de bovenkant van de wortels op gelijke hoogte zitten. Emmer/pot rechtopzetten en eventueel een klein beetje water geven. Op een warme plek zetten(13-18 °C) en licht weg houden. Bijvoorbeeld door er een bloempot op zijn kop erover heen te doen. Na ongeveer 4 weken heb je witlof.

Nieuwe Zeelandse spinazie: Staat op rechter gedeelte van de tuin, achter de snijbiet. Is niet zo mooi meer, maar misschien vind je nog wat van je gading. Is geen echte spinazie maar is qua smaak en gebruik ongeveer gelijk aan echte spinazie. Van Nieuw-Zeelandse spinazie oogst je de bladeren. Door het afsnijden, snoei je als het ware en gaat de plant zich alsmaar meer vertakken. Ongeveer 400 gram per volwassene.

Peterselie(platte): Staat vlak bij de handpomp. Zie bordje. Oogsten door een bosje af te snijden. Zolang de voorraad strekt.


Jan-Jaap Scholten