CSA

De Nieuwe Akker is een CSA-tuinderij. CSA staat voor Community Supported Agriculture. Vrij vertaald. Door de gemeenschap gesteunde landbouw. Dit is een wereldwijd bestaand systeem en voorziet in een (nieuwe) behoefte van zowel boeren als consumenten. Kenmerken zijn dat consumenten delen in bedrijfsrisico en dat door het directe afnemen van de producten er een stabiel en beter inkomen voor de boer gerealiseerd kan worden. Consumenten krijgen daarvoor een open bedrijfsvoering, waarop ze ook invloed op uit kunnen oefenen. En daardoor ook een eerlijke prijs en kwaliteit. Toen ik 7 jaar geleden begon, waren er zo'n 15 CSA-bedrijven in Nederland. En sindsdien zijn er elk jaar bij gekomen. Nu zullen er dat zo rond de 50 zijn. In België is een soortgelijke ontwikkeling en elke winter organiseren we een 2 daagse conferentie over CSA. Het ene jaar in België en dit jaar zijn de Nederlanders weer aan de beurt. Ik zit in de organisatie en ik ga daar ook iets vertellen. Namelijk over wat CSA meer is ,dan alleen vooruitbetalen. Het zit m in zowel kleine als grote dingen. De belangrijkste is wel de zekerheid van afzet en daardoor inkomen. Ik leef volledig van de tuin. Ik heb ruim 100 vaste afnemers die een vast bedrag betalen. Die zekerheid is erg prettig. Omdat ik een open bedrijfsvoering en dus ook open boekhouding voer, weten de meeste oogstleden dat ik een zeer bescheiden inkomen heb. Kort rekensommetje; 100 x 210 = € 21000 omzet. Kosten ongeveer € 6000. Blijft over 15.000. Gedeelte door 12 is 1250 per maand. Dat was in voorgaande jaren dus minder, omdat ik toen minder oogstleden had. Door groei van het aantal leden wordt het inkomen wel beter. Stel ik heb 150 leden dan stijgt het inkomen wel, maar kom ik nog niet aan de 2000 per maand. Tja, hoeveel vind je dat je boer mag verdienen? En voor de volledigheid. De Nieuwe Akker is een fulltime job. In de winter zo'n 20 uur per week, in het hoogseizoen zo'n 60 uur in de week.

Prijsverhoging

In ieder geval ben ik wel van plan om de prijs van het oogstabonnement iets te verhogen. Ik was dat al eerder van plan. Ik heb namelijk 2 jaar geleden een grote kas op de tuin neergezet en heb die investering en het extra werk wat die kas teelten geven, nog niet doorberekend. Ik wilde eerst laten zien wat de meerwaarde is van ook aubergines, tomaten, komkommers en paprika's Ik zit te denken aan een verhoging van 20 euro op jaarbasis. Ik reken altijd minimaal 40 oogstweken per jaar. Dat komt neer op een verhoging van € 0,50 per week. Ik hoor graag wat jullie hier van vinden.

Oogstles

Ik zie dat het oogsten van aardperen, schorseneren, pastinaak en soms andere groenten, niet altijd goed gaat. Aangezien we ook veel nieuwe leden hebben is het misschien een goed idee om oogstles aan te bieden. We kunnen dan een afspraak maken en ik leg uit en doe voor hoe je de betreffende groenten oogst. Dus......roept u maar.

Kerstborrel

Het is misschien wel leuk om met kerst bij elkaar te komen. We hebben op de tuin een Yurt met kachel en het lijkt me wel leuk om s middags samen om het vuur te zitten(binnen of buiten) en een beker warme chocolademelk of gluhwijn te drinken. Ik wil dit 3e kerstdag, dus woensdag 27 december doen. Om een uur of 4. Graag hoor ik of je dit leuk vindt en wilt komen. Bij voldoende belangstelling organiseer ik dit. Dus graag een appje, mailtje of sms'je.

Bessenstruiken en schorseneren

Omdat de tuin volgend jaar een iets andere indeling krijgt i.v.m. koop van grond door de buren, ben ik bezig geweest een aantal bessenstruiken te verplaatsen. Die kon ik mooi op de plek neerzetten, waar voorheen de aardbeien stonden. Een struik was zo groot dat ik m niet kon optillen. De tractor bleek weer een handig werktuig. Met behulp van de hefinrichting, was het weer een fluitje van een cent. Er kan vanaf vorige week schorseneer en aardpeer geoogst worden. Van de aardpeer heb ik wat voor geoogst. En over de schorseneer kreeg ik de tip, dat je hem ook eerst met schil kan koken en daarna de schil er gemakkelijk vanaf krijgt.

Vanwege vorstdreiging is de waterpomp soms afgesloten en kan er vliesdoek over groenten liggen. Als je afgedekte groenten wilt oogsten, doek even weg halen en na het oogsten weer terug leggen.

Te oogsten

Boerenkool: Op het gedeelte links van de grote tunnelkas. Onderste bladeren eerst oogsten dan kunnen de kleinere nog wat groeien. Bladeren kan je afbreken. Ongeveer 400 gram per volwassene.

Spruiten: Staan vlakbij de handpomp. Zie bordje. Alleen de grote spruiten afbreken. De kleinere groeien nog groter. Ongeveer 200 gram per volwassene.

Prei: Zie je vanaf de pomp wel staan. Oogsten door met de spitvork de prei eerst los te steken. Dan onderaan vastpakken en uit de grond te trekken. Het mooie groen is ook prima om te eten! Ongeveer 200 gram per volwassene.

Aardpeer: Staat achter de kruidentuin(Is het omgaasde gedeelte) Oogsten; Dichtstbijzijnde rij beginnen. Voorzichtig met een spitvork of greep ruim voor de stengel steken. En de knolletjes uit de grond halen. Waarschijnlijk zitten ze ook aan weerszijden onder het gras. Ongeveer 250 gram per volwassene.

Schorseneren: Staat rechts op de tuin. Naast de zomerwortel. Deze lange zwarte wortel haal je niet zomaar uit de grond. Er zijn 4 rijen. Je graaft eerst vlak naast een buitenste de rij een gleuf van ongeveer 40 cm diep. Dan aan de andere kant van de rij, de spitvork vlak naast de schorseneer, loodrecht in de grond duwen en dan de wortel voorzichtig los maken en uit de grond trekken. Sommigen hebben vertakkingen. Ze zijn het best minstens een vinger dik, anders hou je weinig over na het schillen. Ongeveer 250 gram/volwassene.

Groenlof: Staat op rechter gedeelte. Achteraan. Kan je goed ook goed stamppot van maken, al la andijvie. Oogsten: 1 per volwassene. Oogsten door met een mes de "krop" onder door te snijden.

Zomerpeen: Staat vooraan op het rechtergedeelte van de tuin. Zie bij het bordje wortel. Oogsten door ze met een spitvork los te steken. Ongeveer 250 gram per volwassene

Rode bieten: Staan op het rechter gedeelte van de tuin. Onderaan bij het loof pakken en voorzichtig uit de grond trekken. Er staan ook kleinere bietjes, op het linker deel! Ongeveer 250 gram of grote biet per volwassene.

Snijbiet: Staat links op de tuin, vooraan. Snijbiet oogst je zoals de naam al zegt; door te snijden. Je pakt met de ene hand een bosje blad en met de andere snijd je het blad onderaan af. Graag alle bladeren per plant snijden Niet te laag! Een paar cm. boven de grond. Er moeten nog groeipunten blijven, zodat weer nieuw blad kan groeien. Dan kunnen we nog weer een keer oogsten! Richthoeveelheid: Ongeveer 250 gram/volwassene.

Pastinaak:Staan op het rechter gedeelte van de tuin. Zie bordje. Oogsten met een spitvork. Ongeveer 300 gram per volwassene.

Voor de liefhebber:

Raapstelen: Staan in de kleine tunnelkas. Gelijk rechts naast het middenpad. Oogsten door voorzichtig uit de grond te trekken. 1 bosje per volwassene.

Rucola: Staat in de kleine tunnelkas, helemaal rechts. Oogsten door voorzichtig uit de grond te trekken. 1 bosje per volwassene.

Winterwortel: Om thuis op te slaan. Staat helemaal rechts op de tuin. Ieder kan zo 5 kilo per volwassene meenemen. Met de spitvork uitsteken. Dus als je een schuurtje of kelder of andere koele plek hebt.... Het beste bewaar je ze met het zand er nog aan. Dan drogen ze niet zo uit. Niet te lang in de koelkast bewaren!

Nieuwe Zeelandse spinazie: Staat op linker gedeelte van de tuin, achteraan. Paadje links van de snijbiet inlopen naar achteren. Zie bordje. Heeft wel een tik van de vorst gekregen. Is geen echte spinazie maar is qua smaak en gebruik ongeveer gelijk aan echte spinazie. Van Nieuw-Zeelandse spinazie oogst je zowel de volgroeide bladeren als de jonge stengeltoppen. Door het afsnijden, snoei je als het ware en gaat de plant zich alsmaar meer vertakken. Ongeveer 300 gram per volwassene. Je mag veel meer

“Witlof” Staat helemaal rechts. Steek een aantal witlof planten uit. Snij het loof vanaf 2 cm boven de wortel af. Ik kort alle wortels in op ongeveer 20 cm. Ik pak een emmer of grote bloempot en leg die op zijn kant. Ik leg een klein laagje aarde in de zijkant van de emmer/pot. En daarop een paar wortels en dan weer een laagje aarde. En dan weer wortels, en weer aarde. Totdat de emmer/pot vol is. Zorg ervoor dat de bovenkant van de wortels op gelijke hoogte zitten. [foto]Emmer/pot rechtopzetten en eventueel een klein beetje water geven. Op een warme plek zetten(13-18 °C) en licht weg houden. Bijvoorbeeld door er een bloempot op zijn kop erover heen te doen. Na ongeveer 4 weken heb je witlof.

Rode kool: Staat links van de grote tunnelkas. Ze zijn enorm groot geworden. Dat betekent dat we meerdere keren van 1 kool kunnen eten. Je kan stukken kool gelukkig vrij goed in de koelkast bewaren. Of je bewaard de klaargemaakte kool in porties in de diepvries. Oogsten; Mooie kool uitzoeken en met snoeischaar steel doorknippen. De minst grote voor 1 persoonshuishoudens. Zolang de voorraad strekt

Groenselderij: Staat vlak bij de handpomp. Zie bordje. Is het broertje van de bleekselderij. Hij is wat sterker van smaak dan de bleke variant. Groenselderij is rijk aan mineralen en vitaminen. Groenselderij is geschikt als smaakmaker en garnering van soepen, salades en stoofschotels. Oogsten door ruim onder de stelen, de plant door te snijden. 1 per volwassene.

Jan-Jaap Scholten